Dokumentacja badań podłoża gruntowego wymagana jest w przypadku, gdy obiekt kwalifikuje się do II kategorii geotechnicznej w prostych warunkach gruntowych, lub dla obiektu z I kategorii geotechnicznej w złożonych warunkach gruntowych. Do obiektów II kategorii geotechnicznej zaliczyć należy między innymi: wykopy powyżej 1,2 m p.p.t. hale magazynowe, budowle o wielokondygnacyjne (powyżej 2), przyczółki, filary mostowe. Natomiast do złożonych warunków gruntowych zaliczają się słabonośne grunty mineralne (grunty spoiste w stanie mpl, pl lub grunty niespoiste w stanie ln), grunty organiczne, nasypy niekontrolowane oraz przy zwierciadle wód gruntowych w poziomie posadowienia lub powyżej poziomu posadowienia.

Przed wykonaniem dokumentacji badań podłoża gruntowego powinna być wykonana również opinia geotechniczna, która stwierdza obecność złożonych warunków gruntowych (dla obiektów I kategorii geotechnicznej) lub obecność prostych warunków gruntowych (dla obiektów II kategorii geotechnicznej). Zakres oraz liczba badań ustalana jest w zależności od podejmowanej problematyki. Dla słabonośnego podłoża wykonuje się sondowania statyczne CPTU, sondowania dynamiczne (dla gruntów niespoistych) DP, badania dylatometrem Marchettiego DMT oraz badania laboratoryjne na próbach wysokiej klasy. Polowe sondowania oraz badania pozwalają na wyznaczenie rozkładu sztywności podłoża oraz pozwolą na określenie parametrów niezbędnych do prawidłowego posadowienia obiektu. Niewłaściwe wyznaczenie parametrów geotechnicznych prowadzić może do wystąpienia stanu granicznego nośności podłoża (ULS) lub stanu granicznego użytkowania (SLS), co w konsekwencji skutkuje wystąpieniem awarii obiektu.

Oprócz dokumentacji badań podłoża gruntowego wykonać należy projekt geotechniczny, który powinien zawierać między innymi prognozę zmian właściwości podłoża gruntowego w czasie, określenie obliczeniowych parametrów geotechnicznych, określenie częściowych współczynników bezpieczeństwa, obliczenia nośności, osiadań oraz stateczności podłoża gruntowego (skarp i dna wykopu).

Poprawne wykonanie dokumentacji badań podłoża pozwala na uniknięcie awarii w wyniku niewłaściwego doboru parametrów gruntowych (na przykład korzystając z danym korelacyjnych z normy PN-81/B-3020) co w przypadku występowania słabonośnego podłoża gruntowego lub obiektów II kategorii generować będzie znaczne koszty uzyskania stanu projektowanego. Nierzadko wykonawcy robót budowlanych wykonują kolejne szczegółowe badania geotechniczne na etapie prowadzenia wykopu z uwagi braku odpowiedniego rozpoznania na etapie projektowym.

Podstawa prawna:
Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 25 kwietnia 2012 r. w sprawie ustalania geotechnicznych warunków posadawiania obiektów budowlanych. Dz.U. 2012 poz. 463
PN-EN 1997-1: Eurokod 7: Projektowanie geotechniczne-Część 1: Zasady ogólne.
PN-EN 1997-2: Eurokod 7: Projektowanie geotechniczne-Część 2: Rozpoznanie i badanie podłoża gruntowego.