Dlaczego ilość ma znaczenie? Często ofertując badania podłoża gruntowego kierujemy się doświadczeniem na danym terenie, analizami morfologii i geomorfologii terenu w GIS oraz mapami geologicznymi. Jakie często otrzymujemy odpowiedzi?

“Zakres jest zbyt duży. Proszę o zmniejszenie siatki otworów do 5 punktów.”
“Standardowo zlecaliśmy do tej pory mniej punktów, proszę o korektę.”
“W okolicy stoją już budynki i nic się z nimi nie dzieje.”

Ilość otworów geotechnicznych

Przy prostych warunkach gruntowych takie reakcje mają swoje uzasadnienie i podstawę prawną. Niemniej w przypadku podejrzenia, że na niniejszym obszarze mogą wystąpić niekorzystne zjawiska geologiczne lub grunty słabonośne, konieczne jest uszczegółowienie zakresu badań i wykonanie specjalistycznych badań gruntu (in situ lub laboratoryjne). Doskonałym przykładem może być poniższa grafika, gdzie przedstawiono dwa przekroje:
– Przekrój I (hipotetyczny), który wykonano w siatce otworów 150 x 150 m.
– Przekrój II (rzeczywisty), który wykonano w siatce znacznie dokładniejszej, 50 x 50 m.
 
 
Gdyby do projektu przyjąć założenia I przekroju, warunki można uznać za proste w przypadku płytkiego posadowienia (wody gruntowe na głębokości 2,2-2,9 m. Opory stożka CPTU wynosiłyby w całej przypowierzchniowej warstwie ok 5 MPa, a poniżej występują wodnolodowcowe piaski o oporze stożka 15-20 MPa. Warunki te można określić jako relatywnie korzystne. Wykonanie więc otworów w siatce 150x150m spowodowałoby fałszywe spojrzenie na obszar badań.
 
Sytuacja komplikuje się znacznie w przypadku przekroju nr II, gdzie zagęszczona siatka otworów pozwoliła nawiercić nasypy niekontrolowane oraz grunty organiczne pomiędzy otworami G1 i G4 do głębokości nawet 3,5 m. Opory stożka w warstwach organicznych maleją poniżej 1 MPa. Taka sytuacja znacznie pogarsza warunki gruntowe w kierunku złożonych, a w przypadku delt rzek do skomplikowanych co skutkowałoby koniecznością wykonania dokumentacji geologiczno-inżynierskiej. Niemniej takie rozwiązanie oddaje rzeczywisty stan podłoża oraz pozwoliłoby uniknąć problemów na etapie budowy lub co gorsza eksploatacji, a także zaoszczędziłoby sporo godzin konsultacji różnych specjalistów po odkryciu niespodziewanych warstw.

Wady i zalety wykonania różnej jakości badań geotechnicznych

Jak każde rozwiązanie oba sposoby przeprowadzenia badań mają swoje plusy i minusy:
– Przekrój I – plusy: niskie koszty badań; minusy: relatywnie duża szansa na wystąpienie problemu i znacznie większych kosztów (kilkadziesiąt lub nawet kilkaset razy większych) na etapie budowy lub co gorsza – eksploatacji.
– Przekrój II – plusy: dokładniejsze rozpoznanie, ograniczenie problemów na etapie budowy i eksploatacji; minusy: większe koszty badań.
 
Podsumowując, wykonując szczegółowe badania inwestujemy w jakość projektu oraz mamy możliwość optymalizacji posadowienia lub innych rozwiązań. Znacznie szybciej można też zareagować na dany problem, gdyż odkrywając go na etapie budowy, konieczne jest zwykle kilkudniowe działanie naprawcze.